Publikacje
Kto i co powinien udowodnić w toku procesu, czyli ciężar dowodu.
Opublikowano 3 kwietnia 2017
Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Wobec powyższego nie jest prawdą, iż ciężar dowodu każdorazowo ciąży na powodzie. Może być nim obciążony zarówno powód jak i pozwany, w zależności od tego kto z danego faktu wywodzi skutki prawne.
Problematyka ciężaru dowodu (onus probandi) polega na ustaleniu, na kim – w razie istnienia sporu między stronami stosunku cywilnoprawnego – spoczywa obowiązek udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Chociaż art. 6 k.c. został zamieszczony jako norma materialnoprawna w prawie materialnym (Kodeksie cywilnym), to w praktyce jest on stosowany, a w związku z tym i tłumaczony (wykładany) w postępowaniu sądowym[1].
Ciężar dowodu co do okoliczności wyjątkowych obciąża tego, kto z wyjątku tego wyprowadza dla siebie korzyści. Wobec powyższego pozwany, który podnosi zarzuty, staje się powodem; w zakresie zarzutów podnoszonych przez pozwanego zajmuje on rolę powoda i na nim spoczywa ciężar dowodu. Każde twierdzenie strony (powoda i pozwanego) powinno być poparte dowodami[2].
Stanowisko, iż na powodzie ciąży tylko ciężar wykazania okoliczności, z których on wywodzi skutki prawne, zaś pozwany w ramach swej obrony procesowej winien udowodnić fakty, z których on wyprowadza korzystne dla siebie skutki prawne znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Najwyższego.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego „reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa.”[3]
apl. adw. Anna Podkówka
[1] Ciszewski Jerzy (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, wyd. II
[2] K. Czerwińska-Koral, Pozwy osadzonych o zapłatę odszkodowań i zadośćuczynień: przyczyny i skutki, Prz. Prawa Publicznego. – 2008, nr 11, s. 59-72
[3] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., sygn. akt I CR 79/82
Opublikowano w Publikacje